معرفی کتاب "گزارش های روزانه صحنه نبرد لشکر 17 علی بن ابی طالب(ع) در عملیات بدر و کتاب "روند جنگ ایران و عراق"

معرفی کتاب "روند جنگ ایران و عراق"

کتاب دو جلدی "روند جنگ ایران و عراق" دارای ده فصل است که تاریخ تحولات جنگ عراق با ایران را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. نویسنده­ی کتاب سردار حسین علایی فرمانده نیروی دریایی سپاه در دوران دفاع مقدس می­باشد. از ویژگی­های مهم کتاب، حضور نویسنده در سطح عالی جنگ در دوران دفاع مقدس می­باشد. بدین سبب کتاب "روند جنگ ایران و عراق" از اهمیت ویژه­ای در کتاب­های تحقیقاتی و پژوهشی دفاع مقدس برخوردار است. این کتاب در بیست و پنجمین کتاب فصل جمهوری اسلامی شایسته­ی تقدیر شناخته شد.

دکتر علایی، عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه امام حسین^(ع)، در فصل اول کتاب به رخدادهای مهم سیاسی در بُعد داخلی و خارجی کشور از پیروزی انقلاب اسلامی و تغییر ساختار حکومتی در ایران تا آستانه­ی جنگ پرداخته است. بیشترین مطالب فصل اول به چگونگی قطع رابطه با آمریکا و شناخت وضعیت سیاسی، نظامی، اقتصادی و ... عراق در آستانه­ی جنگ اختصاص یافته است.

فصل دوم کتاب به علل و عوامل مؤثر در بروز جنگ می­پردازد. فصل سوم تا فصل نهم کتاب به وقایع نظامی و سیاسی از آغاز تا پایان جنگ به طور مشروح پرداخته است. روند و ترتیب توالی رخدادها در کتاب به صورت زمانی می­باشد. نویسنده در این فصول از کتاب به بررسی تهاجم اولیه­ی عراق، بکارگیری و سازماندهی مردمی قوای ایرانی در آغاز جنگ، آزادسازی مناطق اشغالی، فتح بُستان، خرمشهر و ... عبور از مرز و تعقیب دشمن و همچنین جنگ شهرها، جنگ نفتکش­ها، به کارگیری سلاح­های شیمیایی توسط عراق، ماجرای مک­فارلین، جنگ آمریکا با ایران در خلیج­فارس و قطع­نامه­های 598، 540، 522 و 514 سازمان ملل پرداخته و آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. راهبردهای نظامی دو کشور در طول جنگ، رفتارهای دیپلماسی، سیاسی و نظامی حامیان عراق مواضع برخی از کشورها و عملکرد سیاست خارجی از جمله مواردی است که در کتاب خوانده می­شود.

در پایان هم به چگونگی روند خاتمه جنگ پرداخته شده و عوامل مؤثر بر پایان دادن به جنگ 8 ساله بررسی شده ­است و فصلی هم به درس­ها و تجربه­های حاصل از جنگ اختصاص یافته است و دلایل پیروزی­ها و ناکامی­های قوای مسلح در جریان جنگ تحمیلی بیان شده است. همچنین فصلی از کتاب به خسارات ایران و عراق از جنگ اختصاص یافته است و به عقب­ماندگی­های اقتصادی دو کشور اشاره شده است.

در هر فصل در قالب مطالب مطرح شده به بهره­گیری فراوان رزمندگان اسلام از معارف قرآن مجید و سیره­ی اهل بیت علیهم­السلام و رهبری­های مؤثر امام خمینی^(ره) که موجب فداکاری­های فراوان رزمندگان جبهه­ها می­شده است نیز پرداخته شده است. همچمنین پایان جنگ نیز که با پذیرش معاهده 1975 از سوی صدام حسین – که به بهانه­ی آن جنگ را آغاز کرد- به نفع ایران تمام شد هم تشریح گردیده است و به سرنوشت حزب بعث عراق و فروپاشی آن به عنوان حُسن ختام پرداخته شده است. کتاب دارای اسناد منحصر به فردی است که ناشی از حضور نویسنده در جبهه­ها و نیز مذاکره با دست­اندر دفاع مقدس بوده است. این کتاب برای استفاده­ی اساتید درس دفاع مقدس در دانشگاه­ها و نیز دانشجویان عزیز قابل بهره­برداری فراوان است. جلد اول این کتاب دارای 674 صفحه و جلد دوم دارای 612 صفحه در قطع رقعی با شمارگان 2000 نسخه و قیمت هر جلد صد هزار ریال می­باشد.

معرفی کتاب "گزارش­های روزانه صحنه نبرد – لشکر 17 علی­بن ابی طالب در عملیات بدر"

اولین کتاب از مجموعه­ی کتاب­های منابع دست اول جنگ ایران و عراق "دفاتر راویان جنگ"، با عنوان "گزارش­های روزانه­ی صحنه­ی نبرد – لشکر 17 علی­بن ابی طالب^(ع) در عملیات بدر" به اهتمام سعید سرمدی تنظیم و توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس به چاپ رسیده است. کتاب "لشکر 17 علی­بن­ابی­طالب^(ع)" حاصل دو دفتر از شهید بزرگوار حسین الله­داد، راوی مرکز در لشکر17 علی­ بن ­ابیطالب^(ع) در عملیات بدر است.

مرکز اسناد اولین بار است که پس از گذشت 25 سال از پایان جنگ، گزارش­های راویان که با حضور دائمی و مستمر خود در کنار فرماندهان قرارگاه­ها و یگان­های عملیات در صحنه­ی نبرد به ثبت و ضبط کلیه­ی جلسات و گفت­وگوهایی که مربوط به برنامه­ریزی، طرح­ریزی، مدیریت و هدایت عملیات مبادرت می­ورزیدند. در قالب کتاب منتشر کرده است. سعید سرمدی تنظیم کننده این اثر در مقدمه­ی کتاب به این نکته اشاره می­کند که ارائه این اثر موجب باز شدن دریچه­ی آرشیو با ارزش و بی­نظیر مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس به روی محققان و پژوهش­گران جنگ تحمیلی خواهد شد که امیدواریم مرکز اسناد در راستای این امر مهم، تلاش فراوان نماید.

سرمدی ابتدا در مقدمه­ی کتاب برای آشنایی و تسهیل محققان در استخراج اطلاعات دفاتر راوی در این کتاب توضیحاتی درباره با تاریخچه و چگونگی شکل­گیری مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، روش کار راویان، دفترچه­های ثبت رویدادها و تصمیم­گیری­ها (دفاتر راویان) و شیوه­ی کار با کتاب را داده است. نویسنده، پس از مقدمه، بیوگرافی مختصری از راوی شهید الله­داد و عملکرد وی در دوران راوی­گری تا شهادتش را بیان کرده است.

کتاب با دفتر اول راوی، به شماره 1037، جلسات، مصاحبه­ها و یادداشت­هایی از تاریخ 15 اسفند1363 تا 19 اسفند 1363، آغاز می­شود و در ادامه­ی دفتر دوم به شماره­ی 1038 از تاریخ 19 اسفند 1363 تا 25 فروردین1364 جلسات با فرماندهی بی­سیم، یادداشت­های راوی و مصاحبه­ها در آن آمده است. کتاب دارای 5 ضمیمه است که عبارتند از: گزارش مختصر عملیات بدر، خلاصه­ی عملکرد لشکر 17 علی­بن­ابیطالب^(ع) در عملیات بدر، چند برگ از دستنوشته­های راوی، کالک­ها، عکس­ها.

تنظیم­کننده در صفحات آغازین کتاب گفته است نهایت دقت و رعایت امانت از متن دست­نویس به متن تایپی و در موارد بسیار محدودی برای گویاتر شدن و روان­تر شدن، ویرایش ادبی مختصری انجام داده است. همچنین برای شکیل­تر و روان­تر شدن کار  و نظم بیش­تر آن، جدولی برای نوارهای تنظیم شده و اطلاعات موجود در دفتر راوی از حیث زمان شروع و پایان، مکان، تاریخ، اعضای شرکت کننده در جلسه، موضوع جلسه و ... در آن جدول ارائه شده است.

کتاب که صفحه­آرایی و طرح جلد زیبایی دارد در قطع رقعی و 220 صفحه با شمارگان 1000 نسخه و بهای 80000 ریال به همت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع  مقدس منتشر شده است.